All in the family (1)
17 mei 2022
De unieke dynamiek van het familiebedrijf
“Ruziënde broers verlammen tapijtimperium in Genemuiden”
“Familiale investeerder stuurt graag een beetje mee”
“Het familiebedrijf en de keiharde strijd met de insider van buiten”
“Goed jaar voor familiebedrijf Brabantia dankzij stijgende verkopen en overname”
“Bloemengigant DFG stelt nieuwe cfo aan”
Iedere week kun je alleen al in Het Financieele Dagblad (FD) gemiddeld meer dan 2 artikelen vinden die specifiek gaan over het familiebedrijf en de daar spelende vraagstukken en uitdagingen. Niet zo verwonderlijk, want in Nederland is een fors percentage (ca 70%) van de bedrijven met personeel een familiebedrijf. Een ‘hoeksteen’ van de economie, die in tijden van crisis niet te veel inkrimpt en in goede tijden ook niet te snel groeit.
Cartoon: © Hein de Kort
Dat die stabiliteit er niet zomaar is en dat het ook flink kan knetteren bij familiebedrijven mag geen verrassing heten. De dynamiek is, door de vermenging van familieverhoudingen, eigendomsaspecten en de visie op bedrijfsvoering, uniek maar tegelijk ook complex en het werk gaat aan de keukentafel vaak gewoon door. Naast het plezier in ondernemen en de wens een sterke marktpositie te veroveren of te behouden, speelt altijd het familiaire belang op de langere termijn: het beheer van het familievermogen en de positie van de volgende generatie. Het is altijd weer boeiend om te zien hoe families binnen dit krachtenveld opereren en vooral ook voor welke vraagstukken en uitdagingen ze zich geplaatst zien. Daarover gaat deze serie korte artikelen, waarin we de rol van het familiekantoor als vertrekpunt nemen, omdat we daar zo mooi de verschillende aspecten van de bedrijfsvoering aan op kunnen hangen.
B3ter
Bij de vraagstukken die zich in de praktijk voordoen gaat het ons vooral om de vraag: hoe kan het beter en wat is daarvoor nodig? We concentreren ons daarbij op bezitten, beheersen en bijsturen, de drie B’s uit onze naam, die in willekeurig welk onderwerp blijken terug te komen. Kijk maar:
“Familiale investeerder stuurt graag een beetje mee” gaat over vermogensbeheer. Vermogende ondernemers en zakenfamilies herinvesteren hun vermogen in veelbelovende bedrijven en zijn naast banken een belangrijke financieringsbron aan het worden. Volgens het FD is dit vooral zichtbaar in sectoren van de toekomst: zorgtechnologie, digitalisering, slim vervoer, groene technologie en duurzaamheid. Bezitten (eigendom) betreft dus niet alleen de waarde van het familiebedrijf, maar ook de waarde van eventueel te kopen of te verkopen participaties. Plus de hieraan gerelateerde discussie over value drivers, wat zijn nu de knoppen in het familiebedrijf die de waarde stuwen?
“Ruziënde broers verlammen tapijtimperium in Genemuiden” Hier gaat het om bijsturen: wat als de familie (zittende generatie) het niet goed doet of moeilijk heeft? Wat zegt het familiestatuut? Hoe is de familieraad ingeregeld? Welke maatregelen wil je dan treffen? Hoe haal je (externe) hulp? Wat is dan van belang (rust, vertrouwen en aanpakken)? Welke zekerheden is de familie bereid om te stellen?
“Het familiebedrijf en de keiharde strijd met de insider van buiten” en “Bloemengigant DFG stelt nieuwe cfo aan”. Hier hebben we het over beheersen: Hoe zorgen we ervoor dat het bedrijf groeit en bloeit? Hoe hebben we het geregeld in de bestuursstructuur (governance)? Wat zijn overwegingen om managers en directie van buiten de muren aan te stellen? Hoe zorg je dat belangen op korte termijn (snel dividend) en lange termijn (langdurig dividend) met elkaar in evenwicht zijn?
In de komende blogs gaan we de diepte in op de onderwerpen Bezitten, Bijsturen en Beheersen. We staan stil bij de waarde van het bedrijf: Jurjen neemt je mee hoe bedrijfswaardering een belangrijk instrument kan zijn voor strategische discussies, hoe breng processen in beeld en de bijbehorende value drivers. Maar ook hoe het toch begint om de basis van de financiën op orde te hebben. Dennis neemt je mee in het fenomeen soeprekeningen en diarree boekingen. Peter legt de samenhang tussen strategic control en procescontrol uit. Het één kan niet zonder het ander. Een prachtige cultuur is weinig effectief zonder een strakke interne beheersing. En een strakke interne beheersing is waardeloos zonder een goede voedingsbodem. Wij hopen met onze blogs in ieder geval wat mooie heipalen te slaan in die bodem en zijn altijd benieuwd naar uw reacties!